::مکانها ماهییری در ایران»» دریاچه ها و تالابها:

=============================================================================================

تالاب آلاگل (Alagul Wetland):

تالاب آلاگل در موقعیت جغرافیایی N372606 E543904 در استان گلستان واقع است.
تالاب آلاگل بزرگترین دریاچه استان گلستان و یک تالاب آب شور است که در شهرستان گنبد کاووس، بخش داشلی برون و در کنار شهر اینچه برون واقع است. فاصله این تالاب تا شهر گنبد کاووس حدود ۷۵ کیلومتر مربع است.

آلاگل ۲۵ کیلومتر مربع مساحت و حداکثر ۲٫۵ متر عمق دارد.

تالاب آلاگل در چند کیلومتری مرز ترکمنستان و در مرکز شوره‌زار بزرگ ترکمن صحرا واقع شده و یک دریاچه آب شور است، به همین جهت پرورش ماهیان آب شور زی دریای خزر به‌ویژه ماهی سفید و کپور در این تالاب رونق زیادی دارد.

مجموعه سه تالاب آلاگل، آلماگل و آجی‌گل به عنوان تالاب بین‌المللی از سال ۱۹۷۵ در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده و با مساحت ۱۴۰۰ هکتار تحت حفاظت سازمان محیط زیست است.

»» اقلیم:

تالاب در اراضي هموار ترکمن صحرا و در محدوده تپه هاي شني کم ارتفاع و اراضي شني مسطح قرار گرفته اند. از نظر زمين ساختي نيز بستر طبيعي آنها در منطقه " پلايا " است و جزو مناطق آبگير محسوب مي شود که در شمال تراس هاي لسي و آبرفتي دشت گرگان قرار دارد . رودخانه اترک و ريز آبه ها و سيلاب هاي آن نقش قابل توجهي در تامين آب اين تالاب دارند. رودخانه اترک با 535 کيلومتر طول ، از ارتفاعات قوچان در خراسان سرچشمه مي گيرد و پس از عبور از استان خراسان در مراوه تپه وارد استان گلستان مي شود و در روستای مرزی "چات" مرز ایران و جمهوری ترکمنستان را به طول 190 کیلومتر تشکیل می دهد و سرانجام در 33 کیلومتری شمال غربی شهر گمیشان به دریای خزر می ریزد.

»» حیات وحش:

پرندگان : تالاب بین المللی آلاگل پذيراي پرندگان مهاجر در زمستا ن است که جوجه آوري نيز مي کنند. تا کنون 85 گونه پرنده شامل 19 گونه بومي و 66 گونه مهاجر در تالاب ها ي آلاگل ، آجي گل ، آلما گل شناسايي شده است. از پرندگان مهاجر 14 گونه آن عبوري بوده و بقيه زمستان گذراني مي کنند و يا در تابستان جوجه آور هستند . برخي پرندگان مشاهده شده در تالاب آلاگل عبارتند از : فلامينگو ، غاز پيشاني سفيد ، پليکان سفيد ، پليکان پاخاکستري ، قوي گنگ ، قوي فرياد کش ، انواع کشيم ها ، بو تيمار هاي کوچک ، سليم ها و پرستو ها .

»» پوشش گیاهی:

تالاب بین المللی آلاگل يا در حاشيه تالاب قرار دارند نظير " گز " و يا ريشه در آب دارند نظير لوئي . تلفيق اين دو ، چشم انداز هاي بسيار شگفت انگيزي را در اين تالاب بوجود آورده است. از گونه هاي گياهي تالاب مي توان به گونه های زیر اشاره داشت : Carex spجگن - Typha angustifolia لوئي–گرز -Tamarix aphylla شورگز– گز شاهي - Potamogeton pectinatus بارهنگ آبي شانه اي - Phragmites australis ني - Ceratophyllum demersumعلف شاخي غوطه ور - Ranunulus trichophyllus آلاله ميوه کرکي- Juncus spp صوف-سازو -Polygonum amphibium هفت بند دوزيست

»» تعارضات:

شکار قانوني و غير قانوني مانند تالاب هاي ديگر کشور از مخاطرات جدی اين تالاب است. جاده کشی از ديگر معضلات جدی گریبانگیر این تالاب است . اين جاده کشي ها علاوه بر آنکه مخاطراتي براي تالاب در بر دارد و به اکوسیستم یکپارچه آن آسیب می زند ، خود نیز به دلیل سیل گیربودن منطقه ، بسیار آسيب پذير است. کانال کشي یکی دیگر معضلات این تالاب است در به هم زدن تعادل طبیعی تالاب بین المللی آلماگل موثر بوده است. احداث سد خاکي در بالادست اين تالاب نيز از ديگر مخاطرات اين تالاب و تالاب هاي همجوار آن است. مجموع اين مخاطرات به علاوه تهدید های دیگر ، ضمن نابود سازی کارکرد های اصلی و مهم این تالاب که زیان جبران ناپذیری به یک پدیده با اهمیت از جنبه بین المللی ، منطقه ای ، ملی ومحلی وارد می سازد ، نشان از پایمال کردن تعهد نسبت به پیمان بین المللی تالاب ها دارد.

مجموعه تالاب‌ هاي آق‌قلا و اترك

اين مجموعه در قسمت جنوبي رودخانه اترك واقع شده و مشتمل بر تالاب‌ها و مرداب‌هاي اينچه، آلماگل، آلاگل، اينجه برون، بي‌بي شيروان، آجي‌گل، نمك و دانشمند است كه مجموع مساحت آنها هزارو دويست و پنجاه هكتار تخمين زده مي‌شود. برخي از اين تالاب‌ها از جمله تالاب‌ آلاگل در فهرست كنواسيون تحقيقات بين‌المللي پرندگان آبزي و مهاجر در سال هزارو سيصدوپنجاه به ثبت رسيده است.فاصله تالاب‌ها از يكديگر بسيار نزديك است و آب و هواي محدوده آنها مديترانه‌اي گرم با تابستان‌هاي خشك و گرم و زمستان‌هاي ملايم مي‌باشد. سطح آب تالاب‌ها در زمان پرآبي به بيش از دوهزارو پانصد هكتار نيز مي‌رسد. اين مساحت به عواملي نظير ميزان آب ورودي و خروجي، به اقليم و ديگر عوام محيطي بستگي دارد. آب اين تالاب‌ها از رودخانه‌ اترك تأمين مي‌شود.تالاب‌هاي ياد شده محل زيست پرندگان مهاجر متنوعي است كه از جمله آنها مي‌توان به فلامينگو‌ها ، قوها، غازها، حواصيل و... اشاره كرد.

فصل شكار طبق تقويم اداره محيط‌زيست از اول پاييز تا آخر زمستان هر سال و هر هفته دو روز(چهارشنبه و جمعه) مي‌باشد.از ماهيان اين تالاب‌ها نيز مي‌توان به كولي، اورنج، سيم‌پرك و شيشه ماهي اشاره كرد كه فصل صيد آن طبق مجوز اداره محيط‌زيست گنبد از پانزده ارديبهشت تا پانزده اسفند ماه هر سال مي‌باشد.از آنجا كه اين مجموعه‌ تالاب‌ها و مرداب‌ها داراي راه‌هاي دسترسي، محوطه‌هاي اطراق، چشم‌اندازهاي دشتي، مرغزارهاي وسيع و پرندگان بومي و مهاجر، همچنين استفاده‌هاي طبي مي‌باشند، قابليت‌هاي فوق‌العاده‌اي را براي ايجاد يك كانون توريستي فراهم مي‌كنند. شكار و صيد بي‌رويه، چراي دام، وارد كردن گونه‌هاي غير بومي، قطع اشجار و... ازجمله عوامل تهديدكننده اين تالاب‌ها به شمار مي‌آيند.

منابع: وب‌گاه کنوانسیون رامسر | سایت کویرهای ایران |
تصاویر: -
بازنویسی: angling.ir